Wydawca treści Wydawca treści

Hodowla lasu

Gospodarka leśna na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie prowadzona jest w oparciu o przepisy ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach według zasad powszechnej ochrony, trwałości utrzymania lasów, ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji oraz powiększania zasobów leśnych.

Hodowla lasu w nadleśnictwach RDLP prowadzona jest według zasad bliskiej naturze hodowli lasu. Główne zasady tej koncepcji to:

- kształtowanie dostosowanych do warunków siedliskowych drzewostanów wielogatunkowych i różnowiekowych, odpowiadających naturalnym zespołom leśnym na danym terenie,

- powszechne wykorzystywanie odnowień naturalnych,

- wykorzystywanie sukcesji naturalnej,

- zachowanie pełnej zmienności genetycznej drzew, zapewniającej odporność na różne czynniki stresowe,

- wykorzystywanie i naśladowanie w lasach zagospodarowanych procesów samoregulacji
i stabilizacji zachodzących w lasach pierwotnych i zespołach leśnych przejawiających się
w opieraniu się wpływom zewnętrznym.

Nasiennictwo i selekcja

W ramach realizowanych w Lasach Państwowych programów selekcji zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew leśnych - na terenie RDLP uznano (wg stanu na 31.12 2017 r.)  bazę nasienną jako:

914 ha drzewostanów nasiennych wyłączonych, w tym: jodłowych 371 ha, bukowych 249 ha, świerkowych 93 ha, dębu szypułkowego 82 ha, sosnowych 55 ha, modrzewia europejskiego 30 ha, brzozy 20 ha, sosny czarnej 6 ha, olchy czarnej 6 ha i jesionu 2 ha.

oraz 4.127 ha drzewostanów nasiennych gospodarczych, w tym: jodłowych 1.630 ha, bukowych 1.194 ha, sosnowych 623 ha, dębu szypułkowego 271 ha, modrzewiowych 159 ha, olchy czarnej 94 ha, brzozowych 52 ha, świerkowych 47 ha, dębu bezszypułkowego 22 ha oraz 35 ha innych gatunków.

Ponadto na terenie RDLP w Krakowie zlokalizowanych jest:

  • 11 ha plantacji nasiennych: sosny pospolitej, dębu bezszypułkowego,
  • 42 ha plantacyjnych upraw nasiennych: sosny czarnej, modrzewia europejskiego, jodły, buka i sosny limby,
  • 7 ha archiwum klonów jodły, świerka,
  • 1532 ha upraw pochodnych,
  • 14 ha powierzchni testujących potomstwo wyłączonych drzewostanów nasiennych buka i jodły,
  • 14 ha powierzchni testujących potomstwo 123 drzew doborowych jodły,
  • 159 ha drzewostanów zachowawczych: świerka, jodły i buka,

W Nadleśnictwie Brzesko od roku 1998 funkcjonuje nowoczesna wyłuszczarnia nasion drzew leśnych.

Szkółkarstwo

Produkcję szkółkarską prowadzi się na powierzchni produkcyjnej 1.940 arów, w tym na sztucznym podłożu na powierzchni 741 arów. Roczna produkcja sadzonek wynosi około 14 mln sztuk, w tym gatunków liściastych około 5 mln sztuk. W części nadleśnictw produkowane są sadzonki z zakrytym systemem korzeniowym, głównie do odnawiania najtrudniejszych powierzchni, względnie do wykonywania poprawek. W zakresie produkcji szkółkarskiej RDLP w Krakowie jest samowystarczalna, a nadwyżki sadzonek sprzedaje się nadleśnictwom z innych rdLP lub prywatnym odbiorcom oraz eksportuje. W roku 2013 w Nadleśnictwie Dąbrowa Tarnowska zakończono budowę szkółki, w której produkowane są sadzonki (głównie dębu, buka i sosny) w technologii kontenerowej. Zdolność produkcyjna szkółki wynosi około 4 mln sztuk.

Zadania hodowlane

W lasach RDLP w Krakowie prawie nie stosuje się rębni zupełnej. W drzewostanach
z dużym udziałem sosny stosuje się rębnię gniazdową typową lub gniazdową częściową.
W drzewostanach wielogatunkowych najczęściej stosuje się rębnię stopniową gniazdową udoskonaloną, a w drzewostanach bukowych i dębowych rębnię częściową.

W nadleśnictwach: Nawojowa, Łosie, Stary Sącz, Gorlice, Gromnik i Limanowa,
w różnowiekowych drzewostanach jodłowych stosuje się rębnię przerębową, polegającą na stosowaniu cięć przerębowych na całej powierzchni określonego drzewostanu. Cięcia te spełniają funkcje pielęgnacji zapasu, odnowienia, regulacji struktury, poboru plonu.  Wiele drzewostanów jodłowych jest przekształcanych w drzewostany o strukturze przerębowej poprzez wykonywanie trzebieży przekształceniowych.

Las przerębowy jest lasem różnowiekowym (wszechgeneracyjnym) o budowie wielopiętrowej, w którym wszystkie fazy rozwojowe, począwszy od nalotu i podrostu, a na starodrzewu skończywszy, występują pojedynczo i grupowo „pod sobą" i „obok siebie", tworząc zwarcie pionowe i schodkowe. W drzewostanie występują wszystkie fazy rozwojowe drzew, wszystkie klasy wieku, grubości i warstwy drzew.

Lasy przerębowe w najwyższym stopniu spełniają założenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej a w szczególności zachowania bogactwa biologicznego, wysokiej produkcyjności, żywotności i zdolności do wypełniania teraz i w przyszłości wszystkich ważnych funkcji ochronnych, gospodarczych i społecznych.

W roku 2017 powierzchnia odnowień sztucznych wyniosła ok. 991 ha. Odnowienie pod okapem drzewostanów wykonano na powierzchni ok. 907 ha. Ponadto uznano ok. 325 ha odnowień naturalnych. Poprawki i uzupełnienia wykonywane były na powierzchni ok. 78 ha. Rozmiar pielęgnowania gleby i niszczenia chwastów w ostatnim roku wyniósł ok. 3.626 ha. Czyszczenia wczesne wykonywane były na powierzchni ok. 1.100 ha. Roczny rozmiar czyszczeń późnych wynosi ok. 2.900 ha. Czyszczenia wczesne i późne, szczególnie
w wielogatunkowych młodnikach z udziałem jodły, buka, świerka, a na niżu sosny, dębu
i buka, wymagają częstego wkraczania z cięciami. Trzebieże wczesne wykonywane były na powierzchni ok. 1.380 ha.